Kaskadowanie ITT

Udostępnianie badań wstępnych typu przez stronę trzecią. Warunki i wymagania.

Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Radu (UE) Nr 305/2011 (CPR) z dnia 9 marca 2011r. oraz zgodnie z normą wyrobu dla okien i drzwi zewnętrznych PN-EN 14351-1+A1+2010 producent stolarki okienno-drzwiowej (zwany komplementatorem) ma prawo wykorzystać wynik badań wstępnych typu użyczonych przez stronę trzecią. Stroną trzecią w tym przypadku może być: inny producent, projektant konstrukcji (producent komponentów, projektant, dostawca systemu lub jednostka zapewniające obsługę techniczną). Kaskadowanie ma zastosowanie tylko i wyłącznie dla produkowanych wyrobów z tych samych komponentów i tych samych typów co poddane badaniom ITT.

Warunki stosowania wyników ITT od użyczającego zgodnie z normą PN-EN 14351-1+A1:2010 pkt. 7.2.5.2

Warunki które należy spełnić, aby producent (komplementator) mógł wykorzystać „obce” wyniki badań wstępnych typu (ITT) do oznakowania CE produkowanych wyrobów, za których wprowadzenie na rynek jest odpowiedzialny:

1. Producent ma umowę z stroną użyczającą na wykorzystywanie wyników badań i dokumentacji pomocniczej.
2. Producent pozostaje odpowiedzialny za wprowadzenie wyrobu na rynek oraz za prawidłowe jego wykonanie zgodnie z instrukcjami montażu (np. katalog systemowy lub inna dokumentacja techniczna).
3. Instrukcje montażu dotyczące składania komponentów będą integralną częścią systemu Zakładowej Kontroli Produkcji.
4. Producent powinien być zdolny do dostarczenia udokumentowanych dowodów, że stosowany przez niego zestaw komponentów oraz technologia wytwarzania odpowiada wyrobom poddanym badaniom ITT wykonanym przez stronę użyczającą.
5. Producent będzie przechowywał kopię raportów z badań ITT jeszcze przez 10 lat po zakończeniu produkcji wyrobu.
6. Producent pozostaje odpowiedzialny za nieprzestrzeganie czynności i zobowiązań zawartych w umowie z użyczającym oraz pozostaje odpowiedzialny za zgodność wyrobu ze wszystkimi deklaracjami właściwości.

Powyższe podpunkty nie zwalniają producenta z prowadzenia i przestrzegania zasad dotyczących prowadzenia Zakładowej Kontroli Produkcji oraz przeprowadzenia wstępnej inspekcji ZKP, w której to dostępne są wyniki z badań kontrolnych do porównania z wynikami badań wstępnych typu.

Dodatkowym wymaganiem (pomijanym) często przez stronę udostępniającą jest również zapis zawarty w rozporządzeniu nr 305/2011 (CPR). Rozdział IV Artykuł 36  pt. PROCEDURY UPROSZCZONE, pkt c) wyraźnie opisuje sytuacje związaną z wykorzystywanie wyników badań przez producenta i udostępniającego. Strona trzecia, która udostępnia wyniki badań wstępnych typu pozostaje również odpowiedzialna za dokładność, stałość i wiarygodność tych wyników badań.

System kaskadowania czyli udostępniania wyników badań przez np. systemodawcę, nie zwalnia z odpowiedzialności producenta (czyli stronę wykorzystującą wyniki) za deklarowanie właściwości swoich wyrobów. Producent musi produkować (składać wyroby) zgodnie z wytycznymi systemodawcy, a znakować może tylko te typy wyrobów, które z badań ITT reprezentują daną rodzinę wyrobów. Przykładowo systemodawca, który przeprowadził badania ITT dla wyrobów: okno jednoskrzydłowe, okno dwuskrzydłowe –  producent może tylko wykorzystać wyniki i deklarować właściwości dla wyrobów typu: okna jednodzielne i okna dwudzielne. Nie może modyfikować swoich wyrobów, zmieniać komponentów na inne (innych producentów), ani pogarszać osiągów – właściwości.

DZIAŁANIA UNIEMOŻLIWIAJĄCE znakowanie znakiem CE i wystawania Deklaracji Właściwości użytkowych dla wyrobów wprowadzanych do obrotu.

• wykorzystywanie badań typu przez producenta bez udokumentowanych dowodów na zgodność z wynikami badań ITT udostępniającego (brak badań kontrolnych dla wyrobów gotowych i niewykończonych),
• deklarowanie właściwości na inne typy wyrobów, które nie zostały poddane badaniom typu,
• stosowanie innych komponentów do produkcji niż te, które zostały użyte do produkcji próbek przeznaczonych do badań ITT,
• brak prowadzenia Zakładowej Kontroli Produkcji.

Z naszych obserwacji wynika, że spora część producentów wykorzystująca wyniki badań wstępnych typu nie potwierdza tego badaniami, ani dokumentuje dowodów. Konsekwencją tego nieuczciwego procederu wobec klienta oraz wobec innych producentów, którzy dbają o zachowanie prawidłowych procedur są:

• kwestie sporne z klientami – ekspertyzy, opnie, sprawy sądow,
• niższe parametry wyrobów niż te, które są deklarowane – zlecane badania z „łapanki” GUNB, lub badania na zlecenie inwestora wykonywane przez nasze laboratorium na terenie budowy,
• brak zgodności zamówieniowego wyrobu z treścią umowy (wada istotna).

System kaskadowania wyników typu powstał, aby obniżyć koszty badań dla producentów stolarki. Koszt własnych badań wstępnych typu dla dużej rodziny wyrobów może być faktycznie wysoki. Powstały, więc tańsze procedury uproszczone, które i tak okazują się nadal skomplikowane dla pewnej grupy.